Türkiye’de havacılığın gelişmesi için bu alanda bir çok projeye destek veren uçak mühendisi Can Erel, Türkiye’ye de örnek olabilecek British Columbia Teknoloji Enstitüsü’nü (BCIT) ziyaret ederek buradaki deneyimlerini paylaştı.
Can Erel’in kaleminden British Columbia Teknoloji Enstitüsü:
Gördüğüm En Etkileyici Havacılık Meslek Yüksekokulu
“Dünya Havacı Kadınlar Enstitüsü’nün (iWOAW) bu yıl beş kıtada 120 farklı konumda organize edilmesini koordine ettiği “VI. Dünya Havacı Kadınlar Haftası” etkinlikleri kapsamında, ben de, “Türkiye’de, Endüstrinin Gelişiminde İz Bırakanlar” kitap imzası, “Ulusal Havacılık Gelişim Sürecinde Türk Kadını” konferansı’ndan oluşan bir seri etkinlik düzenledim.
Bu etkinliklerim nedeni ile, iWOAW jürisi tarafından (uçuşsuz etkinlik kategorisinde) şahsıma verme kararı aldığı “Dünyanın En Beğenilen Organizatörü” unvanı ile ödüllendirildim. Ödülümü almak üzere yaptığım Kanada ziyaretimde, Vancouver’da kaldığım süre boyunca, iWOAW yöneticileri, bu turistik yörenin, sahip olduğu ayırt edici özellikleri ile tüm dünyanın dikkatini çeken havacılık uygulamaları ve ilgili tesislerinden, içlerinde doğa harikalarını barındırdığı gibi tarihi ve estetikleri ile ünlü doğal parklarından, oluşan bir kesitte ziyaret ve inceleme yapabilmeme de olanak sağlamışlar; sağ olsunlar…
Bu ziyaret ve gezilerimi, konu ile ilgili yeni medya araçlarındaki hesaplarımda hazırlanan “Aydınlık Yollarda…” başlıklı fotoğraf albümünde özetledim. Bu makalemde de, ziyaret ettiğim ve ilgililerden bilgi alma olanağına da sahip olduğum British Columbia Teknoloji Enstitüsü’nün (BCIT) uygulamalı (örgün ve yaygın) eğitim merkezi olan Havacılık Teknolojisi Yerleşkesi (ATC) konusuna yer vereceğim, bugüne kadar gördüklerim içinde en iyisi olarak niteleyebileceğim bu meslek yüksekokulundan çıkarımlarda bulunacağım. Amacım, endüstrinin ihtiyaç duyduğu “Bilgi”, “Beceri” ve “Yetkinlik”i sağlamaya odaklı düşünce ve uygulama gücünün etkisi ile sahip olduğu, konumu, amaca uyumlu çevresi, çağdaş ve etkileyici tesis mimarisi, alt yapısı ve kolaylıkları, ergonomik yerleşimi, hepsinin ötesinde, o Doğrudan endüstri gerçeğine odaklı öğretim ve eğitim programları, o her biri hizmete hazır faaliyet seviyesinde (serviceable) sistemlere sahip hava araçları, ilgili sistem ve elemanları, o bu seviyede eğitim yardımcıları ile doğrudan endüstri deneyimleri sunan uzman seviyede teknisyen ve mühendislerden oluşan öğretmen ve eğitmen gücü, ile Kanada’nın en büyük havacılık teknolojisi okulu olan bu okula, bir kıyaslama (benchmark) ölçütü olarak dikkat çekeceğim.
Dünyanın yakinen izlediği havayolu ve havalimanı işletmeleri yanında dikkat çekecek ölçüde büyük özgün tasarım ve üretim projelerine sahip ulusal havacılık-uzay ve savunma endüstrilerimizin gelecek yönetim gücü ve iş gücü yapısını çok daha etkin bir şekilde yetiştirilebilmesinde örnek alınmasını umut ederek bazı tespitlerimden bahsedeceğim. … ki, bir kıyas olanağı da oluşarak merak uyanabilsin ve sonuçta sağlanmasını umduğum gelişimin keyfini de yüce Türk milleti sürebilsin…
British Columbia Teknoloji Enstitüsü Havacılık Teknolojisi Yerleşkesi (BCIT ATC)
Vancouver, nadir doğal örtüsü, adaları, körfez ve koyları, azgın nehirleri ile tam bir doğa cenneti; bu doğal sermayeyi de doğa uyumlu geliştirildiği ve titizlikle korunduğu çok belirgin olan bileşenlere sahip turizm endüstrisi ile değerlendiriyor. Neredeyse tamamen Vancouver Uluslararası Havalimanına tahsisli bir ada olan Deniz Adası Fraser nehrinin pasifik okyanusu deltasında kuzey ve orta kolları arasında yer almaktadır. Deniz Adası’nda, havalimanı yanında, yine daha çok havacılığı ilgilendiren, 1. Araştırma ve öğretim kurumları, 2. Deniz uçağı ile tarifeli sefer ve yöre turları yapan havayolu, teknik ve lojistik işletmeleri, 3. Havacılık ve denizcilik ürün ve uygulamalarını bağdaştıran eğlence ve yeme-içme mekânları, gibi (konumları rakamlarla fotoğrafta gösterilen), diğer bazı kurum ve kuruluşlar da yer almaktadır.
Deniz Adası ve Konu Örgütlerin Konumları @ Vancuver, BC – Kanada
Deniz Adasının güney doğusunda, Fraser nehrinin orta kolu kıyısında konuşlandırılan okulun kökleri Federal Provincial Trade & Technical Institute’a 1958 yılına dayanıyor. Zaman içinde British Columbia Meslek Okuluna dönüşen okul, 1977 yılında Deniz Adası’na taşınarak, önce Pasifik Meslek Okulu adını almış ve daha sonra BCIT bünyesinde bir havacılık teknoloji yerleşkesi haline gelmiş.
BCIT ATC Genel Görünümü – KuzeyBatıdan GüneyDoğuya
BCIT ATC Yerleşimi Uydu Görüntüsü – Alt Uç: Kuzey
Okul ile havalimanı arasında, pistleri, dolayısıyla adayı çevreleyen yol var; okulda yaşayanlar havalimanı faaliyetlerinin her birisini yakından hissetme olanağına sahip…
BCIT ATC Tesisi ve Alt Yapısı
Bu okul ziyaretimi sağlayan iWOAW Başkanının paylaştığı “…kızları uygulamalı havacılık eğitimlerine güdüleyecek bir mimariye sahip olması amaçlanmış” ifadesi bu okulu ziyaret etme merakımı en başta oluşturmuştu. Havacılık-uzay ve savunma endüstrilerinde yıllardır sürdürmeye çalıştığım toplumsal cinsiyet dengesini geliştirici çabalarımı son yıllarda çatısı altına topladığım “CE Teknoloji, İş, Eğitim ve İletişim Çözümleri” girişimimin de Mayıs 2016 içinde, yine iWOAW tarafından “Women Friendly – Kadın Dostu” sertifiye edildiğini dikkate alarak olsa gerek, yerleşkeyi ilk gördüğümde sevgili Mireille’nin ifadesinin doğruluğunu anladım.
BCIT ATC Yerleşimi Uydu Görüntüsü – Alt Uç: Kuzey
Aracımızı park ederken dikkatimi çeken ikinci tesis okulun tamamen cam kaplı ve içi hava araçları ile dolu eğitim hangarı oldu!
BCIT ATC içinde Eğitim Hangarı
Mimarisi yanında yerleşimi, içeriği ve çalışma konforu ile endüstriyel amaçlarla kullanılan çoğu hangara ciddi bir rakip olabilecek hangarda sabit ve döner kanatlı hava araçlarının tanımlı tüm periyodik bakımlarını yapabilecek alt yapı, donanım ve ilgili kolaylıkların olması yanında, motor, komponent (aksesuar), yapısal (kompozit onarım dahil), tahribatsız muayyene ve test atölyelerinin detayı da bir o kadar etkileyici idi!
Okul girişinden itibaren salonlar, koridorlar ve merdivenler ile bir teknoloji üssünü andırıyor, sebebini anlayamadığım bir merak ve heyecan yaşatıyordu… BCIT ATC içinde Koridor ve Kat Geçişleri Okulda, devlet desteği olsa da, çoğu dünya devi olan havacılık ve uzay endüstrisi şirketlerinin Kanada’da yerleşik uzantılarının hibelerinin ağırlıklı hissedilmesi bir başka özellik.
Okuldaki dershaneler, uygulama atölyeleri, hangar, her boyuttaki toplanma mekanları, kütüphane gibi teorik öğretim ve uygulamalı eğitim ilişkili her bir alan, bir havacılık kuruluşunun hibesi; üzerinde uygulamalı eğitim yapılan ve her biri hizmete hazır faaliyet seviyesinde (serviceable) bulunan her boyuttaki onlarca (döner kanatlı ve sabit kanatlı) hava aracı, sistem muck-up, güç grubu (motor), komponent (aksesuar), hatta çoğu takım – avadanlık, ölçme ve test cihazı ve donanımı bu şirketlerin hibeleri sayesinde; gururla sunuluyor ve ifade ediliyor! Örneğin, yerleşkenin en dikkat çekici tesisi “Eğitim Hangarı”.
Honeywell Aerospace hibe desteklerinin önemli ölçüde kullanıldığı kendisi de etkin bir hangar örneği olarak incelenmesi gereken zemin ısıtmalı Eğitim Hangarı.